อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง บุรีรัมย์ สถานที่ท่องเที่ยวโบราณสถานมีประวัติที่ยาวนาน
มีชื่อเสียงโด่งดังอย่างมากช่วงที่ได้คืนทับหลัง หลายท่านมาชมปราสาทจะต้องมาชมจุดนี้ ทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ ซึ่งอยู่บริเวณประตูทิศตะวันออกของปรางค์ประธาน โดยทับหลังชิ้นนี้เคยถูกโจรกรรมไปเมื่อปี พ.ศ. 2503 ก่อนภายหลังจะพบว่าจัดแสดงอยู่ในสถาบันศิลปะชิคาโก ประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อปี พ.ศ. 2516 จนทางรัฐบาลไทยต้องดำเนินเรื่องขอคืนกลับมาสำเร็จเมื่อปี พ.ศ. 2531
อีกสิ่งหนึ่งที่แตกต่างที่นี่ได้รับการยกย่องให้เป็นปราสาทหินซึ่งสวยที่สุดของประเทศ สร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 15 – 17 โดยใช้หินทรายสีชมพูเป็นส่วนมาก ทำให้ได้ชื่อว่าเป็นปราสาทหินทรายสีชมพู นอกจากนี้ปราสาทพนมรุ้งยังตั้งอยู่บนภูเขาไฟเก่าที่ดับสนิท เปรียบเปรยเหมือนปราสาทหลังนี้ตั้งอยู่บนเขาไกรลาศ ที่ประทับของพระศิวะ ตามความเชื่อของศาสนาฮินดู
อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง หรือ ปราสาทหินพนมรุ้ง เป็นหนึ่งในปราสาทหินในกลุ่มราชมรรคา ตำบลตาเป๊ก อำเภอเฉลิมพระเกียรติ ประกอบไปด้วยโบราณสถานสำคัญ ซึ่งตั้งอยู่บนยอดภูเขาไฟทีสูงประมาณ 200 เมตรจากพื้นราบ (ประมาณ 350 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง) คำว่า พนมรุ้ง นั้น มาจากภาษาเขมร คำว่า วนํรุง แปลว่า ภูเขาใหญ่
ข่าวดี ปัจจุบัน ปราสาทหินพนมรุ้งกำลังอยู่ในเกณฑ์กำลังพิจารณาเป็นมรดกโลก เช่นเดียวกับ ปราสาทหินในกลุ่มราชมรรคา ปราสาทหินพนมรุ้งเป็นหนึ่งในปราสาทหินขอมของไทยที่มีชื่อเสียงมากที่สุด เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของจังหวัดบุรีรัมย์ และถือเป็นสัญลักษณ์ที่สำคัญของจังหวัดบุรีรัมย์
ขอบคุณ อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง
อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์
